معرفی
استان مرکزی
تقریباً در مرکز ایران قرار دارد. این استان از شمال به استانهای
تهران و قزوین، از غرب به استان همدان، از جنوب به استانهای
لرستان و اصفهان و از شرق به استانهای تهران، قم و اصفهان محدود
است. این استان با مساحتی معادل ۲۹٬۵۳۰ کیلومتر مربع حدود ۱،۸۲
درصد از مساحت کل کشور را به خود اختصاص داده است. بر اساس آخرین
تقسیمات کشوری درسال ۱۳۷۵، استان مرکزی دارای ۸ شهرستان، ۱۵ بخش،
۱۹ شهر، ۶۰ دهستان و ۱٬۳۹۴ آبادی دارای سکنه و ۴۶ آبادی خالی از
سکنه است. مرکز این استان شهر اراک است. شهرهای مهم این استان
عبارتاند از: خمین، ساوه، محلات، دلیجان، تفرش، شازند و آشتیان و
اراک.
جمعیت استان طبق آخرین سرشماری نفوس و مسکن در سال ۱۳۸۵ بالغ بر
۱۳۲۶۸۲۶ بوده است که از این تعداد ۱۰۱۵۳۷۵ باسواد بودهاند.مردم
استان مرکزی به زبانها و گویشهای فارسی مانند لری و لکی و وفسی و
همچنین در بسیاری از روستاهای اطراف مناطقی مانند اراک ،سربند و
ساوه و شهرهایی مثل شازند و خنداب به ترکی آذربایجانی و ترکی خلجی
سخن میگویند.زبان کردی در این استان در میان ایل کلهر دیده میشود
و زبان راجی نیز در مناطقی از دليجان و محلات و نراق استفاده
میشود.زبان تاتی نیز در برخی قسمتها مانند شرا ، كزاز و سربند
صحبت میشود.همچنین اقلیتهای مذهبی مانند ارامنه و زرتشتیان و
تعداد کمی از یهودیان نیز در استان موجود هستند که به زبان خویش
سخن میگویند.قبل از ورود اسلام به ایران اهالی این منطقه پیرو دین
زرتشتی بودند و وجود آتشکدههای گوناگون مانند آتشكوه وره در
آشتيان و آتشكده خورهه در محلات و آتشكده برزو در راهجرد شاهد این
مدعاست.هم اکنون اهالی استان مرکزی اکثرا مسلمان و شیعه هستند و
مسیحیان ارمنی و زرتشتیان و عدهای کم از کلیمیان از اقلیتهای
مذهبی این استان هستند
رفتن به استان
با هواپیما
اراک مرکز این استان فرودگاه دارد
با قطار
این استان در مسیر راه آهن تهران-اهواز واقع
است و از شهرهای اراک و شازند این استان می گذرد
با اتوبوس
از شهرهای مختلف برای این استان اتوبوس وجود
دارد به غیر از مرکز این استان شهر اراک شهر ساوه با داشتن مراکز
صنعتی گسترده دارای مسافران زیادی است
با اتومبیل
از شرق از مسیر تهران - ساوه و قم - اراک و
سلفچگان -دلیجان
از جنوب از مسیر اصفهان -دلیجان و گلپایگان -
خمین
از غرب از مسیر الیگودرز -خمین و ازنا -شازند
و بروجرد - اراک و ملایر - اراک و همدان -کمیجان
از شمال از مسیر بوئین زهرا - ساوه
از تهران تا اراک حدود
289 کیلومتر راه است
از قم تا اراک حدود
133 کیلومتر راه است
نقاط
دیدنی
شهرستان آشتیان: قلعه تاریخی مستوفی الممالک،
دفترخانه تاریخی معتمدالایاله
شهر اراک: مدرسه و مسجد سپهدار ، روستای تاریخی هزاوه (زادگاه
امیرکبیر)، حمام تاریخی و موزه چهارفصل، بازار اراک ، چشمه چپقلی،
مقبره شاه قلندر انجدان و ...
شهرستان تفرش:آرامگاه پروفسور حسابی، امامزاده در بی بی، مقبره
ابوالعلی،مسجد شش ناوه، چشمههای آب معدنی گراب، آب انبار بلور،
تکیه زاغرم تفرش و ...
شهرستان خمین: منزل امام خمینی، قلعه سالار محتشم، امامزاده
ابوطالب، مسجد جامع خمین و ...
شهرستان ساوه:مناره مسجد جامع ساوه، قزقلعه، قلعه دختر (قیزقلعه)،
پل تاریخی سرخده، کاروانسرای باغ شیخ، تپه تاریخی آوه، قاعه الویر،
امامزاده سید اسحاق، امامزاده سید علی اصغر و ...
شهرستان محلات:سرستونهای آتشکده خورهه، غار آزادخان، چشمه وزوان،
مسجد جامع محلات، امامزاده ابوالفضل، مجتمع آب گرم محلات و مراکز
تهیه گل و گیاه.
شهرستان کمیجان: غار قلعه جوق (وفس)
شهرستان دلیجان: غار چال نخجیر، کاروانسرا و پل شاه عباسی (دوهک)،
سد پانزده خرداد، مجموعه تاریخی نراق، امامزاده یحیی نراق و ...
شهرستان زرندیه (مامونیه): یخچال مهدی آباد، مسجد اعظم چلسبان
شهرستان شازند: چشمه بلاغ حک، سراب عمارت
شهر فرمهین دارای تکیه تاریخی و امزادهاحمد ابن علی
|